Filosofie

Claude Lefort heeft uitgebreid nagedacht over de democratie en concludeert dat populisme en totalitarisme een intieme relatie hebben met de democratie. De democratie vraagt wellicht iets onmogelijks van de burgers, te weten: acceptatie van het andere. Ook mensenrechten spelen een belangrijke rol. Verder komen we bij Lefort de legen stoel van de macht tegen, iets wat kenmerkend is voor de democratie.

Om het denken van Lefort te doorgronden maken we gebruik van een boek en verschillende artikelen om dan op basis daarvan samen tot een filosofisch idee te komen. Lefort heeft dit zelf nooit als zodanig beschreven, hij schreef ‘slechts’ artikelen. 

Deze cursus wordt gegeven aan de hand van het boek “de open samenleving en haar vijanden van Karl Popper. Het boek van Popper is een belangrijk werk in de geschiedenis van de filosofie. Popper onderzoekt mens en samenleving en hij komt met een kritische beschouwing van Plato, Marx en Hegel; zij vormen een bedreiging voor een open samenleving. Popper komt niet met droge filosofische theorieën maar wel met een toegankelijke tekst die ook nu uiterst relevant is; hij verdedigt de democratie en de open samenleving. Een manier van samenleven die nooit af is en continu om verbetering vraagt.

In het eerste deel van de cursus (start in september) staat deel I van het boek centraal: de betovering van Plato. 

In het tweede deel van de cursus staat de centraal: Hegel en Marx. 

Let op: de hele cursus loopt van september 2025 t/m april 2026. Je kunt je inschrijven voor elk afzonderlijk deel en ieder deel is afzonderlijk te volgen.

Vertoont de taal een gelijkenis met de dingen die het wil benoemen? Is er een relatie tussen taal en denken? En is er relatie tussen taal en macht? Het zijn vragen die we tegenkomen in Foucault’s ‘De woorden en de dingen’. Aan de hand van geschiedenis - een archeologie - onderzoekt Foucault een menselijke werkelijkheid en komt met onthutsende antwoorden. Na het lezen van zijn werk is de wereld voorgoed verandert omdat hij je bestaande ideeën over mens en wereld op zijn kop kan zetten.