Moderne Architectuur in Frankrijk
Van oudsher gaan mensen naar Frankrijk om oude steden en monumenten te bekijken. Terecht, want Frankrijk is rijk aan romaanse en gotische kerken, aan burchten en kastelen, aan stadhuizen en justitiegebouwen, als ook aan boeiende steden en pittoreske dorpen. Maar Frankrijk is meer dan een collectie grootse monumenten.
Al aan het begin van de 20e eeuw zet de internationaal vermaarde architect Le Corbusier de toon met zijn vernieuwende gebouwen. Tot in de jaren zestig weet hij zich steeds opnieuw weer uit vinden met veelbesproken projecten. Zijn invloed op de franse modernistische architectuur van het Interbellum is niet te overschatten (R. Mallet-Stevens, A. Lurcat, T. Garnier, J. Prouvé). Maar ook de Art Nouveau en Art Deco, soms in wisselwerking met het modernisme, hebben een stempel gedrukt op de Franse bouwkunst voor de Tweede wereldoorlog. Fraaie villa’s uit de jaren 30 in de vakantieoorden aan de Atlantische en Middellandse zeekusten zijn hiervan een sprekend bewijs (J. Hiriart).
Tijdens de wederopbouw van Frankrijk na 1945 wordt het modernisme uit de jaren 20 en 30 vertaald naar een meer monumentale variant (Brutalisme), mede mogelijk gemaakt door nieuwe bouwmaterialen en -technieken (G. Grandval, J.P. Jouve). De nieuwe binnenstad van Le Havre door Auguste Peret geldt nog steeds als een karakteristiek voorbeeld van franse naoorlogse stedenbouw. De bouw van de eerste Villes Nouvelles rond Parijs in de jaren zestig leidde tot een nieuw elan in het bouwbeleid van de franse overheid. Het doel was om op basis van eenvoudige vermenigvuldiging van geïndustrialiseerde eenheden complete steden te scheppen (J. Renaudie).
Belangrijke stimulator voor nieuwe architectuur is president Mitterand, die met zijn grands projets Parijs in de jaren 80 een nieuw aanzien gaf.
Tegenwoordig is Frankrijk een land dat door de Europeanisering en globalisering beslissende stappen heeft gezet op het gebied van de hedendaagse architectuur. Frankrijk telt mee op het vlak van de ‘vedettenarchitectuur’. Franse architecten, zoals Paul Chemetov, Jean Nouvel, Christian de Portzamparc, Franck Hammoutène, Rudy Ricciotti en Edouard François behoren tot de categorie van hedendaagse toonaangevende architecten.
Maar dat niet alleen, Frankrijk heeft ook de deur opengezet voor invloeden van buiten, met als gevolg dat het huidige Frankrijk een (beslissende) invloed ondergaat van buitenlandse ‘starchitecten’, zoals Ricardo Bofill, Ming Pei, Santiago Calatrava, Frank Gehry, Shigerou Ban, Rem Koolhaas en Herzog & De Meuron.
Deze cursus is een ‘grand tour’ door Frankrijk, waarbij aandacht wordt besteed aan de belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de moderne architectuur. Er wordt een (virtueel) bezoek gebracht aan steden als Lille, Metz, Nancy, Dijon, Lyon, Marseille, Aix-en-Provence, Biarritz, Rouen … en uiteraard ook aan Parijs.
